Becoming -1: Breakdown

Rond haar zevenendertigste raakte mijn moeder in de overgang. Stemmingswisselingen en opvliegers wisselde elkaar in sneltrein tempo af. Nooit een fijne combinatie en al helemaal niet met een hyperactieve puber in huis. Mijn broer. De overgang deed niet alleen wat met mijn moeder, maar ook met mij. Mijn vader liet zich de stemmingswisselingen welgevallen en ik (zeven op dat moment) sloot mij van de wereld af. Trok mij steeds vaker terug op mijn kamer, las een boek, en was haar zo min mogelijk tot last. Vanuit het idee, het zal niet zo lang duren, deden wij dat met liefde.

Het duurde langer dan gedacht. Vijfendertig jaar lang had Mams opvliegers. De stemmingswisselingen merkte we niet (meer) op, want Mams ‘ging’ aan de Seresta, tegenwoordig bekend als Oxazepam. In het begin kreeg zij zo af en toe wat voorgeschreven, want verslavend en rotzooi, maar al snel had zij haar eigen dealers in de vorm van haar Moeder en haar Zus. Beide kregen het spul voorgeschreven door hun huisarts, slikte het spul nauwelijks, en gaven regelmatig nog ongeopende doosjes aan mijn moeder.

Ongeveer elf jaar later biechtte mijn moeder dat op aan haar huisarts en toen zat er volgens mijn moeder weinig anders meer op dan het spul gewoon voor te schrijven want zij ging er verantwoordelijk mee om. Yeah right. Bovendien had zij het zwaar want.. Daar doe ik verder het zwijgen over maar toen mijn moeder op 84-jarige leeftijd overleed, slikte zij dat spul nog.

De laatste twintig jaar van haar leven heb ik altijd gedacht dat er meer aan de hand was. Depressief, manisch-depressief, ptss, whatever. Ik heb haar dat ook wel eens gezegd en gevraagd of zij misschien een keer met een professional wilde praten. Het antwoord was een luid en duidelijk Nee, ik ben toch niet gek en aangezien ze daarna maanden niet te genieten was en Pa daar enorm veel last van had, ben ik er nooit meer over begonnen.

Het klinkt misschien gek .. euh vreemd, maar eigenlijk besef ik pas sinds het overlijden van mijn moeder dat mijn leven (en dat van Broer, Pa en bijvoorbeeld haar Zus) geen picknick was. Mam was een kei in manipuleren, kon je als niemand anders een schuldgevoel aanpraten, om over in de grond boren nog maar te zwijgen, en haalde het liefst uit naar haar Zus of naar mij. Hoewel ik er altijd voor heb gewaakt Zoon niet te behandelen zoals Mam mij behandelde, heb ik mijn leven lang gedacht dat haar gedrag normaal was. Dat het bij de opvoedmethodes van die tijd hoorde om zo te reageren en dat zij verder best lief was. Wat zij ook was btw.

En als ik maar een betere dochter was geweest, begrip voller, een carrière tijger, knapper, mode-bewuster, niet was getrouwd met de vader van mijn kind, ik haar gewoon niet zoveel verdriet had gedaan door te zijn wie ik ben, dan was zij altijd lief geweest.

Dat ik al jaren bezig ben om een betere versie van mijzelf te worden is trouwens niet omdat ik denk dat mijn moeder gelijk had en dat ik maar beter niet geboren had kunnen worden, maar zoveel jaar er niet mogen zijn, doet iets met je. In ieder geval met mij. De afgelopen twintig jaar heb ik regelmatig gedacht dat ik er was. Helemaal geheeld, geen vuiltje meer aan de lucht.

In wezen is dat ook zo. Ik mag dan nog momenten hebben dat ik terugval, en overcompenseer, ik weet waar mijn gedrag, mijn zienswijze vandaan komt, en kan mijn denken aanpassen. Daarbij heeft het weinig zin iemand die zelf zo diep in de shit zat iets kwalijk te nemen. Mam deed haar best en soms was haar best niet goed genoeg. En soms deed zij niet haar best en bleek dat zij dat veel beter kon.

Bij toeval kwam ik vorige week op YouTube bij de podcast van Mayim Bialik uit. In gesprek met gasten van verschillende pluimage, passeren diverse mental issues de revue. Over het algemeen op een waarde-oordeel-loze en zeer informatieve manier. I live and learn en herken dingen bij mijzelf waarvan ik nooit had gedacht dat de oorsprong zo ver in het verleden ligt.

Om de zoveel aflevering komt Mayim’s moeder op bezoek en worden de mooie en minder mooie dingen uit de voorafgaande afleveringen besproken maar ook komen de trauma’s van Mama Bialik (Joods, haar ouders zijn gevlucht voor de holocaust) ter spraken, en alle therapieën die zij heeft gevolgd/ondergaan en die in meer of mindere maten hebben geholpen een fijn leven te leiden.

Om de één of andere reden doet Mama Bialik mij aan mijn moeder denken. En ineens dacht ik, Wat als Mam ergens had gewoond waar de norm niet was ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’ was, maar waar een goed gesprek met een therapeut een stuk normaler is, a way of life is. Had haar dat geholpen? Had zij zich dan wel laten helpen? Nou ja, whisful thinking natuurlijk, maar ik had het haar zo gegund. Rust in haar hoofd.

Gek genoeg geeft het ook rust in mijn hoofd.