Dit jaar vreet het meer

Vandaag is het al weer negen jaar (2013) geleden dat mijn vader in het bijzijn van Mam en mij overleed. In 2010 had mijn vader de diagnose Vasculaire dementie en Alzheimer gekregen. Dat laatste wist hij zelf trouwens niet. Alzheimer viel voor Pap in dezelfde categorie als kanker: een ziekte die je niet moest krijgen. Dat het effect van Vasculaire dementie op veel punten gelijk is aan Alzheimer zag hij graag over het hoofd.

Aan het begin van zijn traject, toen wij wel wat vermoedde maar nog niets met zekerheid wisten zei mijn vader in een onbewaakt ogenblik. Ik weet niet wat er aan de hand is met me, maar ik weet wel dat het voor mij allemaal niet zo hoeft. Mijn leven is mooi geweest, ik ben klaar om te gaan. Twee weken later werd hij opgenomen in het ziekenhuis, en tekende hij een niet-reanimeren verklaring. Voor mij geen verrassing maar een bevestiging van wat hij had gevraagd.

In de daarop volgende jaren heb ik altijd vanuit Pap’s wens gehandeld. Ooit heb ik zelfs tegen de zaalarts van de afdeling geriatrie gezegd Wat jouw professionele mening is, interesseert mij geen reet. Pap heeft aangegeven niet gereanimeerd te willen worden dus hij wordt niet gereanimeerd. Inderdaad, ik ging er met gestrekt been in. Dat bleek niet nodig. De zaalarts en ik waren het eens dat Pap’s lijden niet onnodig verlengd hoefde te worden.

Pap werd opgenomen in een verzorgingstehuis en de afspraken die wij als familie met de tehuis arts maakte lagen in het verlengde van de niet-reanimeren verklaring. Geen medische behandelingen meer, met uitzondering van pijnbestrijding.

De maandag voor zijn dood kreeg ik een telefoontje van de zorg. Pap was gevallen met een gat in zijn hoofd tot gevolg. Maar hij doet het verder nog goed. Op dinsdag kreeg ik weer een telefoontje van de zorg. Pap lag op bed en weigerde te eten en te drinken maar was verder goed aanspreekbaar. Hij is klaar om te gaan, zei de zorg. Kom je van het weekend even langs? Ik beloofde in het weekend (ik zat thuis met een hernia en moest eerst van de Tramadol af) te komen.

Op woensdag belde de vervangend tehuisarts. Uw vader weigert te eten en te drinken. Ik wil nu uw toestemming om een sonde en een infuus aan te leggen. Ik vroeg mij af waarom ik al die gesprekken met de tehuisarts had gehad, als het toch niet vastgelegd werd en weigerde. Het is 35 graden, uw vaders slaapkamer zit onder het plat dak waar de zon de hele dag op staat, als hij dood gaat is het uw schuld. Ik was verbouwereerd maar hield voet bij stuk. Met een steen in mijn maag zat ik op Gods Stoel. Mijn vader zou niet behandeld worden.

Die middag ging ik samen met Mams en Zoon bij hem op bezoek. Te laat naar bleek. Half in een delier, half in coma, had hij niks meer te melden. Op donderdag was de situatie ongewijzigd, meldde de zorg met de toevoeging morgen is de eigen arts weer terug. De arts belde mij vrijdags om te vertellen dat het wat hem betreft duidelijk was dat Pap pijn had, en dat hij begonnen was met pijnbestrijding. Ik denk nog een dag of vier maximaal vijf. Die avond haalde ik, ondanks de hitte, Mams op en samen gingen we bij Pap op bezoek.

Terwijl ik mijn telefoon pakte om mijn broer en zijn vrouw die op vakantie in Friesland waren te bellen, zodat zij via de speaker nog even iets tegen Pap konden zeggen, blies Pap zijn laatste adem uit en werd het een ander telefoongesprek. Natuurlijk heb ik gejankt van verdriet, maar ook van opluchting dat hem een lange doodstrijd bespaard was gebleven.

De opmerking van de vervangend arts besprak ik een paar weken later met de zorg. Ik zou melding maken bij de tuchtcommissie, zei de favoriete verpleegster van Pap. Als wij niet gezegd hadden dat zij jouw moest bellen, was ze de behandeling gewoon gestart. Wat zij tegen jouw heeft gezegd, is onvergeeflijk. En geloof haar niet. Jij hebt je vaders laatste wens in vervulling laten gaan. In zijn en onze ogen ben jij een held.

Elk jaar rond zijn overlijden galmen de woorden van de vervangend arts en de term Gods Stoel door mijn hoofd. Ondanks dat het elk jaar even steekt, weet ik dat ik correct heb gehandeld, vanuit de wens van mijn vader. Dit jaar is het anders. Om de een of andere reden vreet de beschuldiging van de vervangend arts dit jaar aan mij.

Dit jaar heb ik voor het eerst sinds zijn overlijden om zijn dood gehuild. Maar ondanks dat het steekt, vreet, whatever. Als ik het over kon doen, moest doen, zou ik hetzelfde besluit nemen. Voor Pap. ❤